Su sanitasyonunda bromun ana tamamlayıcısı olan klordan bahsetmeden bromdan bahsedemeyiz.
Brom, klor ile aynı kimyasal ailede bulunur ve aynı şekilde işlev görür. Brom, klor gibi, havuzlarda ve spalarda organik kirletici maddeleri yok eden bir temizleyici ve oksitleyicidir. Brom, SPA sanitizasyonunda etkindir. Klor ise yüksek pH sıçramalarına duyarlılığı ve güneşin UV ışınları altında daha zor bozulması gibi pratik nedenlerden ötürü havuzlarda uygulamak için daha etkin ve elverişlidir.
UYGULAMA VE MADDE YAPISI
Brom, tablet ya da taneli halde, tuz/oksitleyici sistemin bir parçası olarak veya bir elektrolitik brom üretici ile suya katılabilir. Fakat nasıl uygulanırsa uygulansın, nihai amaç hipobrom asit (HOBr) ve hipobromit iyonunun (OBr-) üretimidir. Bromin biyosit özellikleri temel olarak HOBr’a bağlıdır.
Klorun bir bileşen olduğu tabletlerde veya sodyum bromür ve kloru birlikte kullanan sistemlerde bile, HOBr hâlâ suda bulunan birincil dezenfektandır. Bu, hipokloröz asitin (HOCl) yeni bir HOBr molekülü ve klorür iyonu (Cl-) yapmak için çözeltideki bromür iyonları ile kolayca reaksiyona girmesiyle ortaya çıkar. Brom, kombine brom (bromaminler) oluşturmak için sudaki organik kirleticilerle birleşecektir. Ancak, yavaş ve etkili bir dezenfektan olan kombine klordan farklı olarak, bromaminler verimli sanitizasyon özelliklerini korurlar.
GÜNEŞ IŞIĞI VE pH SAPMASI
Bromin düşük bir kokuya sahiptir ve geniş bir pH aralığında etkilidir. 7.2 ila 7.8 yüzme havuzları için önerilen pH aralığında, HOBr oluşumu yüzde 90’ın üzerinde olur. HOBr oluşumu, pH değeri 8.0 iken bile, HOCl oluşumuna göre %23 oranında klordan daha yüksek olarak %83 oranında olur. Bu nedenle, pH’ın kısa süreli yukarı doğru sapabileceği sistemlerde (örneğin sıcak küvetler ve spalar) brom popüler bir seçimdir.
Güneş ışığı hem HOBr hem de HOCl’yi bozar. Klor ile işlem görmüş havuzlar için kullanılan dengeleyiciler(siyanürik asit), bromla işlenmiş havuzlarda etkili değildir. Brom tabletlerine katılan bir kimyasal olan dimetilhidantoin (DMH), HOBr’a güneş ışığının bozuculuğuna karşı küçük bir koruma sağlar.
Kamu havuzları su kalitesi standartlarına göre ideal brom değer aralığı, havuzlar için 3 ila 4 ppm iken ve spalar için bu aralık 4 ila 6’dır. Bromu ölçmek için tasarlanmış test kitleri yaygın olarak bulunur. Bir klor test kiti ile brom testi yaparken, okunan değerin 2.25 ile çarpılması gerektiğini unutmayın. Ek olarak, bromin ile işlenmiş suyu test etmek için Oksidasyon-Redüksiyon Potansiyeli (ORP) kullanılabilir; ancak okunan değer, klor için elde edilen değerden daha düşük olacaktır.
Mevcut test kitleri ve şeritleri, serbest ve bağlı brom arasında ayrım yapamaz. Her ikisi ayrı ayrı test edilmelidir. Sonuç olarak, klorlu havuzlarda ve kaplıcalardaki bağlı klor değerleri, kirletici maddelerin oksidasyon ihtiyacını hatırlatırken, bromlu havuzlarda ve kaplıcalarda böyle bir sonuç gözlenmez. Bromlu dezenfeksiyon yan ürünlerinin, tahriş edici kirleticilerin suda birikmesine rağmen için oksitleme ihtiyacı genellikle gözardı edilir. Bu durum, klor ile brom kullanımına bağlı olarak daha yüksek dermatit etkisine yol açabilir.
DÖNÜŞÜMLER
Bir havuzda bromin bir kez kullanıldıktan sonra, bromin kesilip klor kullanılmaya devam edilse bile, o havuz bir brom havuzu olarak kalır. Genel bir yanlış anlama, klora geçmek için havuzun boşaltılması gerektiğidir. Bu yöntem bir havuzun klor havuzuna dönüştürülmesinde en hızlı yöntem olmasına rağmen, bromlu veya bromürlü iyonlara sahip bir havuzun, klor havuzuna geri dönebilmesi ancak zamanla olur. Oksidasyon ve güneş ışığı miktarı ne kadar artarsa, dönüşüm süresi o kadar kısalacaktır. Dönüşüm sürecinde, klor ihtiyacının yüksek olacağını unutmamak gerekir.
UYGULAMALAR
A) Brom Tabletler
Brom tabletleri tipik olarak, sıkıştırılmış veya kapsül briket halinde satılan beyaz katı tabletlerdir. En yaygın brom tableti tipi;
1-bromo-3-kloro-5,5-dimetilhidantoin (BCDMH), BCDMH, 1,3-dikloro-5,5-dimetilhidantoin (DCDMH) ve 1,3-dikloro-5-etil-5-metilhidantoin (DCEMH).
Brom tabletleri tipik olarak bir flatör veya bir brom besleyici aracılığıyla suya uygulanır. Uygun dağıtım sistemi seçilirken dikkat edilmesi gereken nokta, iki farklı tipte brom tabletinin farklı oranlarda çözünmesidir. Tipik olarak, BCDMH, karıştırılmış BCDMH, DCDMH, DCEMH tabletlerden daha yavaş erir.
Suya eklendiğinde, brom tabletleri erir ve HOBr, HOCI ve dimetilhidantoin (DMH) kalıntısı üretmek üzere reaksiyona girer. HOBr bu sistemde birincil dezenfektan haline gelir. HOBr reaksiyona girerek bromit iyonları üretirken, klor ve diğer oksitleyicilerin mevcudiyetinde HOBr, baskın dezanfektan olarak yeniden üretilecektir. Bu nedenle, bromin tabletlerinde klor olsa bile, sudaki baskın dezanfektan bromdur.
Brom tabletlerinin pH seviyesi genellikle 4 civarındadır. Bu demek olur ki, uygun bir su pH dengesi için pH ayarlaması gerekli olacaktır. Brom geniş bir pH aralığında etkili olsa bile pH dengesi, ANSI / APSP / ICC-11 tarafından, pH için 7,2 ila 7,8 ve alkalinite için 60 ila 180 ppm olarak belirlenen aralıkta tutulmalıdır.
Klorlu dezenfektanlarda olduğu gibi, bromlu tabletleri kullanırken de suyu düzenli olarak şoklamanız tavsiye edilir. Ek oksidasyon uygulama türünü ve sıklığını belirlemek için ürün etiket yönlendirmeleri okunmalıdır.
B) İki Parçalı Brom Sistemleri
Brom iki parçalı bir sistemle yerinde oluşturulabilir. İlk kısım sodyum bromürdür. Brömür, havuza veya spanın içine doğrudan granüler madde veya sıvı bir çözelti olarak katılır. Sodyum bromür, suda “bromür bankası” olarak adlandırılan bromür iyonları oluşturur. Sodyum bromür tek başına bir dezenfektan değildir. Sistemin ikinci kısmı bir oksitleyici olmalıdır. Genellikle potasyum monopersülfattır, bazen klor da olabilir. Oksitleyici suya eklendiğinde, bromür iyonları, sistemdeki aktif dezenfektan olan HOBr içinde oksitlenir.
HOBr dezentektan olarak kullanıldığında, ek oksitleyici ile broma geri dönüştürülen bromür iyonlarını azaltır. Sodyum bromür sadece sistemin korunması için periyodik olarak eklenmelidir.
C) Granül Brom
İki tip granüler brom vardır. İlki, bromin tabletlerde kullanılanlara benzeyen bromo-kloro hidantoindir. Bu granüler yapı, bromin tabletleri ile aynı şekilde işi görür. İkincisi ise , sodyum bromür ve diklorür (tek bir ürün olarak paketlenmiştir) karışımıdır. Bu da, yukarıda açıklanan iki parçalı brom sistemleri ile benzer şekilde etki eder. Granüler ürünler havuza ya da spaya su üzerine ve elle dağıtılarak uygulanır.
D) Yosun Önleyicisi Olarak Brom
Brom, özellikle hardal sarısı ve siyah yosunlar gibi kontrol etmesi zor olan yosun türleri üzerinde etkili olması ile iyi bilinen bir yosun önleyicidir. Bir brom kaynağı olan sodyum bromür, EPA tarafından bir yosun önleyici olarak tescil edilmiştir. Aslında sodyum bromür yosunları tek başına öldürmez. Etkili olması için, bir oksitleyici (genellikle klor) ile birlikte kullanılmalıdır. Bir yosun önleyici olarak sodyum bromür kullanacaksanız, ürünün bu amaç için EPA tarafından tescillenmiş olduğundan emin olun ve tüm etiket yönergelerine uyun.
GÜVENLİK ÖNLEMLERİ
Güvenli bir işleme ve kullanım süreci için, bromun üretimi, dağıtımı ve satışında görev alan veya nihai kullanıcı konumunda bulunan tüm bireyler, uygun şekilde eğitilmiş ve ürünlerin “Alınması Gereken Önlemler, Çevresel Tehlikeler, Fiziksel ve Kimyasal Tehlikeler” gibi bilgilerin verildiği etiket bölümlerinin bilincinde olmalıdır. Bir güvenlik bilgi formu bu ürünlerin kullanımına dahil olan tüm kişiler tarafından okunmalı ve anlaşılmalıdır. Brom tabletleri, granüler brom ve brom sistemleri oksitleyicilerdir ve uygun şekilde kullanılmalıdır.
Tıpkı amonyak, üre, nitrojen içeren bileşikler, güçlü indirgeyiciler ve diğer oksitleyiciler gibi kolayca oksitlenebilen malzemelerden yapılarına bakılmaksızın temastan kaçınmanız gerektiği gibi, brom tabletleri veya brom bileşikleri ile temastan da kaçınmalısınız. Hiçbir bromlu tableti veya bileşiği herhangi bir kimyasal madde besleyicisine veya flatöre klor da dahil olmak üzere başka herhangi bir kimyasal madde ile koymayın.
Ürünleri serin, kuru ve iyi havalandırılan bir alanda sıcaktan, açık alevden, organik malzemelerden ve doğrudan güneş ışığından uzakta tutun. Ürünleri her zaman orijinal kabında saklayın ve depoda ıslanmasına izin vermeyin. Kanserojen bromat oluşumunu artırması nedeniyle, ozonun ana dezentektan olarak brom ile birlikte kullanılması önerilmez.
Bir cevap yazın