SAUNA & SAĞLIK

“Geleneksel Fin Hamamı” ya da bilenen adıyla Sauna ile sağlıklı olmaya hazırmısınız. Sauna, hastalıklardan koruyucu ve birçok sağlık sorununu tedavi edici özellik taşıyor. Sauna sıcaklığında geçirilecek 15 dakikalık süre, günün yorgunluğundan kurtularak vücudun tazelenmesini sağlıyor. Saunanın ideal ortam koşullarında, doğru kullanımı, özellikle kas ve kemik rahatsızlıklarında iyileşmeyi hızlandırarak ilaç kullanımına olan ihtiyacı azaltıyor. Düzenli olarak Saunaya girilmesi, vücudun toksinlerden arınması ve bağışıklık sisteminin güçlenmesinde de önemli bir rol oynuyor.

SAUNANIN İLK ETKİSİ KALP VE DAMAR SİSTEMİNDE OLUR

Sauna, terleme yoluyla vücuttan toksik maddelerin atılmasını ve ciltteki gözeneklerin temizlenmesini sağlar. Saunadaki sıcak ve kuru hava ile aniden karşılaşmanın doğrudan etkisi, kalp ve dolaşım sistemine olmaktadır. Sauna ortamında cildin kan dolaşımında yüzde 5-10, kalp kan atımında yüzde 60-70 oranında artma olmaktadır. Bunun yanı sıra kaslar gevşeyerek rahatlar, yorgunluk ve stres ortadan kalkar.

EKLEM AĞRILARI AZALIR

Saunanın sağladığı stres azaltma özelliğinin yanı sıra, vücuttaki antikor üretimi de artarak bağışıklık sistemini güçlendirmektedir. Astım, kronik bronşit, cilt hastalıkları, hormonal bozukluklar, uykusuzluk ve depresyonun tedavisinde de yararlı olan sauna banyosu sayesinde, özellikle romatizmal hastalıklarda eklem ağrısı ve hareket kısıtlığı, yüzde 40-70 oranında azalmaktadır.

Doğru uygulanan sauna banyosu, kas ve eklem hastalıklarında sıcak tedavisi olarak kullanılmaktadır. Kas ağrıları, krampları ve eklem kireçlenmeleri olan hastalarda, yumuşak doku ve eklemlerde yaptığı yumuşatma etkisi ile yararlıdır. 2010 yılında İtalya’da yapılan ve Amerikan Fizik Tedavi Derneği’nde yayınlanan bir yazıda; düzenli sauna sıcak tedavisinin eklem ağrısını azalttığı, hareketi artırdığı ve hastanın daha az ilaç kullanmaya başladığını ortaya koymuştur.

YAŞLILAR HAMİLELER VE ÇOCUKLAR İÇİN KISA SÜRELİ OLMALI

Maksimum düzeyde faydalanabilmek için belirli ortamsal koşulların sağlandığından emin olunmalıdır. Örneğin saunanın nem ve havalanmasının optimum olabilmesi için ideal büyüklüğü 3 m2 olmalıdır. İyi bir saunada yüz seviyesinde 80-100°C ve ayaklar seviyesinde 30°C ısı sağlanmalıdır. Nem en az (yüzde 10-20) olmalı ve hava sirkülasyonu da (3-8 kez /saatte) sık sağlanmalıdır. Saunada kalış süresi kişiden kişiye göre değişebilir. Ancak ideal kalış süresi 10-20 dakikadır. Yaşlılar, hamileler ve çocuklar düşük ısıda (70°C) ve daha kısa sürelerde kalmalıdırlar. Saunada sıcak periyot, soğuk su banyosu ve dinlenme periyotları (en az 30 dak.) ile birlikte iki saatlik süre yeterlidir. Bu işlem haftada en az iki kez tekrarlanabilir.

ALKOLLÜ OLARAK SAUNAYA GİRMEK TEHLİKELİ

Sauna erişkinler için uygundur. 65 yaşın üzerinde dikkatli olunmalıdır. Ancak 2 yaşından sonra yaklaşık 70 derece ısıda ve ebeveynlerinin refakatinde haftada bir kez olmak ve 10 dakikayı geçmemek kaydıyla çocuklar da saunaya girebilirler. Hipertansiyon, kalp hastalığı, aşırı şişmanlığı ve damar hastalığı olanlar saunadan kaçınmalıdır. Alkollü olarak girmek çok tehlikelidir, ani tansiyon düşmelerine neden olur. Hamilelerin kaçınmaları konusunda toplumda bir yargı olmasına rağmen döllenme ve hamilelik üzerinde olumsuz etkileri olmamaktadır. Finlandiya’da hamileler düzenli olarak saunaya girmektedir.

[one_half]

[/one_half]

Sauna derideki kılcal damarları genişletir, bu da kan basıncının düşmesine neden olur. Saunaya girmeden önce kan şekerinizi artıracak yiyecekler yerseniz tansiyonunuzun düşmesini engellersiniz. Ama kan basıncına saunadan daha çok tuz ve alkol etki eder. Bunlara dikkat etmek daha önemlidir. Birçok insan terleme arası dinlenme seanslarında bira içmekten hoşlanırlar. Buna karşın düşük kan basıncı ve alkol alımı saunayla iyi gitmeyen iki şeydir. Saunadaki 15 dakikalık terleme seansı sonunda yaklaşık 1 litre su kaybedersiniz. Bu sıvı kaybını gidermek ve sorunsuz bir şekilde sauna keyfi yapmak için taze meyve suyu içiniz.

SAUNA İÇİN EN İYİ 33 ÖNERİ

SAUNA YAPMADAN ÖNCE;

[one_half]

[/one_half]

1. Keyifli ve sağlıklı bir sauna için kendinize 2-3 saatlik bir zaman ayırmalısınız. Vücudunuz sıcakken ikinci kez kabine girmemeli arada yeterli bir zaman bırakmalısınız.
2. Vücudunuzu zorlayan spor gibi aktivitelerden sonra öncelikle bir 30 dakika beklemelisiniz.
3. Ne tam dolu bir mide ile ne de çok açken saunaya girmemelisiniz. Saunadan 2 saat kadar önce yemek yemiş olmalısınız.
4. Sauna sırasında bol bol sıvı alınır. Buna saunadan önce de başlayabilirsiniz. Su veya çay ile susuzluğunuzu giderebilirsiniz.
5. Saunadan önce duş almak zorunludur. Ancak duştan sonra iyice kurulanmalısınız. Vücudunuz üzerinde kalan su, terlemenizi geciktirebilir.
6. 40 derece sıcaklıktaki ayak bileklerinize kadar olan suda, saunaya girmeden önce ayak banyosu yapmanızı öneririz.
7. Saunaya mayo veya bikini ile girilmez. Hem zarar görür hem de terinizi emmez. O yüzden teninize saracağınız emici havlu ve peştemallar en ideal giysilerdir.
8. Alkol ve sigara sauna ile hiçbir şekilde bağdaşmaz. Sigara damarları daraltırken, alkol ise tersine genişlemesine etki yapar. Her ikisi de sağlığa zararlıdır.
9. Sauna yapacağınız günün öncesindeki akşam da çok az alkol almalısınız. Parti yaptıktan sonra saunaya gidenlere aldırmayın. Bir başka öneri de sauna öncesi sarmısak ve soğan yemekten kaçınmanız. Bunlar terle beraber dışarı çıkar ve sauna yapan diğer kişileri rahatsız edebilir.
10. Sizin ve diğer insanların hijyeni için, ahşap ile teniniz arasında havlu ve benzeri bir örtünün olmasına dikkate edin.
11. Kendinize rahat edeceğiniz bir yer seçin. Kısa süreli sauna seansları, uzun kalışlara göre kan dolaşımınıza daha az yük olur. En altta oturmayın. İkinci veya üçüncü sıraya geçin. Sauna deneyiminize bağlı olarak saunada 8 ila 15 dakika süre ile kalabilirsiniz.
12. Şimdi terleme zamanıdır. 90 derecede ve %10-20 nem ortamında 5 ila 8 dakikada ve özellikle taşların üstüne su döküldüğü zaman terlemenin üst noktasına erişirsiniz.
13. Sauna seansı sırasında peeling harika olur. Sauna esansı ile zenginleştirilmiş mineral tuzları peeling için idealdir. Peeling, ölü deri parçacıklarını alırken kan dolaşımınızı artırır ve cildinize tazelik verir.
14. Hangi pozisyon iyidir? Eğer yeterli yer mevcutsa en iyisi sırt üstü uzanmaktır. Bu durumda tüm vücut aynı ölçüde sıcaklığa maruz kalır ve kaslar en iyi bu şekilde gevşer. Eğer uzanmak için yeterli yer yok ise otururken ayaklarınızı açılı şekilde uzatın. Ayağınızı geriye çekerek alttaki banka basmanız, kan dolaşımını engeller.

Söz konusu sağlık olunca en önemli konulardan birisi beslenme. Saunaya girerken de beslenmenize dikkat etmelisiniz. Ne tam dolu bir mide ile ne de çok açken saunaya girmemelisiniz. Saunadan 2 saat kadar önce yemek yemiş olmalısınız. Yediğiniz şeylerin de yağsız, hafif, mümkünse sebze ve meyve ağırlıklı olmasına özen göstermelisiniz. Saunada yaşayacağınız sıvı kaybını gidermek en önemli noktalardan birisi. Uzmanlar, herhangi bir sorunla karşılaşmamanız için bol su tüketiminin yanı sıra taze meyve sularını öneriyorlar.

[one_half]

[/one_half]

SAĞLIKLI TERLEMEK;

1. 15. Birçok kişi saunaya ilk girişte belli belirsiz veya çok az terler. 6-10 kez sauna ziyaretinden sonra tam terleme başlayabilir. Eğer bu sizin için de böyle ise korkmanıza gerek yok, zaman içinde gerçek anlamda terlemeye başlayacaksınız.
2. 16. Ter bezlerinin çok az olduğu burun üstü veya diz altında bacaklarınızın ön yüzleri yanabilir. Buraları terinizle ıslatabilirsiniz.
3. 17. Teninizin üzerinden teri silerseniz daha yoğun terleyebilirsiniz. Ancak bunu yaparken saunadaki diğer kişileri rahatsız etmemek için ilave bir havlu ile yapmanız doğru olacaktır.

SAUNA SOBASI ÜZERİNE SU DÖKMEK;

1. 18. Çeşitli kokuların üzerimizde etkisi olduğu bilinen bir gerçektir. Saunada taşların üzerine, sauna esansları karıştırılmış suyun rahatlatıcı ve zindeleştirici etkisi vardır. Meyve esaslı kokular canlandırıcı iken ahşap kokuları dinlendiricidir. En yaygın kullanılan ökaliptus ise serinlik verir ve nefes yollarını açar.
2. 19. Ancak taşların üzerine su dökmeden önce saunadaki diğer kişilerden izin almak bir nezaket gereğidir. Taşların üzerine, kepçe ile bir veya birkaç kez su dökebilirsiniz. Kesinlikle aşırı miktarda su dökmeyiniz. Bu ortamın rutubetini çok artırır ve sauna yapanlara rahatsızlık verir.
3. 20. Eğer saunadan çıkmak üzere iseniz ve bu sırada taşlara su dökülecek ise, su dökülmeden önce hemen çıkın ya da çıkışınızı erteleyin ki suyun ve  esansların etkisi azalmasın.
4. 21. Eğer bu sırada size çok sıcak gelirse bir alt sıraya geçin.

[one_half]

[/one_half]

Çeşitli kokuların üzerimizde etkisi olduğu bilinen bir gerçektir. Saunada taşların üzerine, sauna esansları karıştırılmış suyun rahatlatıcı ve zindeleştirici etkisi vardır. Meyve esaslı kokular canlandırıcı iken ahşap kokuları dinlendiricidir. En yaygın kullanılan ökaliptus ise serinlik verir ve nefes yollarını açar. Sauna seansı sırasında peeling de harika olur. Sauna esansı ile zenginleştirilmiş mineral tuzları peeling için idealdir. Peeling, ölü deri parçacıklarını alırken kan dolaşımınızı artırır ve cildinize tazelik verir. En son olarak, kuralların ve önerilerin iyi ve sağlıklı sauna yapmanıza yardımcı olmak amacıyla verildiğini unutmayın. Ancak kimseden bunlara harfiyen uyması istenmez. Saunayı keyif için yapmalısınız.Vücudunuzun sesine kulak verin!

SAUNADAN ÇIKMADAN ÖNCE;

1. 22. Saunadan çıkmadan iki dakika önce yatıyorsanız kalkın ve kan dolaşımınızı düzenlemek için ayaklarınızı hareket ettirin.
2. 23. Vücudunuz tam ısınmadan saunadan erken çıkarsanız tekrar serinlemeniz uzun sürer. Ayrıca saunadan alacağınız yararı alamazsınız.

SAUNADAN ÇIKTIKTAN SONRA;

1. 24. Eğer imkân varsa açık ve temiz havada biraz gidip gelmek kan sirkülasyonunuzu harekete geçirecek ve soğumanızı hızlandıracaktır. Birkaç kez derin nefes almak da hızlı serinlemenize yardımcı olacaktır.
2. 25. Kollarınızla daireler çevirin. Bu kan dolaşımınızı düzene sokacaktır.
3. 26. Soğuk su ile önce bacaklarınızı ve kollarınızı yıkayın. En sonra göğsünuz ve sırtınızı duşa sokmalısınız. Böylece kanı kalbinize doğru yönlendirirsiniz. Ilık bir duş hoştur ancak saunanın yararını azaltır.
4. 27. Saunadan sonra vücudu soğutmanın son aşaması gelir. Bunun için mevcut olan çeşitli olanaklardan faydalanabilirsiniz. Kneipp banyosu, kova duş, şelale duş veya şok havuzu. Suyun sizi tamamen sarması kadar rahatlatıcı ve zindeleştirici başka bir şey yoktur.

SAUNADAN SONRA DİNLENME;

1. 28. Saunaya giriş çıkışlar kan dolaşımınıza baskı yaptığı için iki sauna seansı arasında yeterli bir dinlenme zamanı bırakmalısınız. Çünkü ancak yeterli aralıklarla dinlenirseniz, saunadan istediğiniz rahatlama etkisini elde edersiniz.
2. 29. Dinlenme alanları dingin olmalı ve rahat şezlonglar sunmalıdır. Rahatlatıcı hafif müzik, aşırı ve parlak olmayan aydınlatma, iyi bir havalandırma dinlenme alanlarının olmazsa olmazıdır.
3. 30. Çelişkili olarak algılansa da, sıcak bir ayak banyosu, vücudun soğutulmasına yardım eder. Yalnızca bileklere kadar su yeter. Sonra tekrar soğuk duş almalıdır.

SON OLARAK;

1. 31. Dinlendikten sonra ikinci ve hatta üçüncü kez saunaya girebilirsiniz. Altın kural: Soğumak için ayıracağınız zaman saunada geçirdiğiniz sürenin iki katı olmalıdır.
2. 32. Sauna yaparken vücudunuzdan toksik maddeleri terinizle birlikte atarsınız. Sauna seansınızın sonunda, zararlı maddelerin vücuttan atılmasına ve bol oksijen alınmasına, neticede sağlıklı sauna etkisine ilave katkı yapacak bir vücut masajı harika olur.
3. 33. Sauna sonrası teninize uygulayacağınız maske ve kremler de çok yararlı olabilir.