“Peyzaj ve Havuz Mimarisi, Hem Tüm Tasarımın Yönlendiricisi Hem de Son Noktası Niteliğinde…”
Mimarlık, tasarlamak ve hayal etmekle var olan bir meslek olsa da gerçek alanda bunu uygulayabilmek önem taşıyor. Sisam Mimarlık kurucularından Mimar Sinem Bayrak, havuz uygulamalarının mimari tasarıma ferahlık ve dinginlik kattığını söylerken peyzaj ve havuz tasarımında dikkat edilmesi gereken önemli başlıklara da değindi.
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Kariyer hayatınızdan bahseder misiniz?
Ben Balıkesir Üniversitesi Mimarlık Bölümü 2015 mezunuyum. Mezun olduktan sonra bana iş hayatımda çok fazla katkısı olan 2 büyük firmada çalıştım. Daha sonra, kendisi de inşaat mühendisi olan eşim Özer Sami Kart ile beraber kendi firmamızı kurduk ve kendi projelerimizi hayata geçirmeye başladık.
Geleceğe yönelik hayalleriniz ve planlarınız neler? Halihazırda devam eden güncel projeleriniz var mı?
Her alanda daha nitelikli, özgün ve özellikle yaşayan binalar tasarlayıp bunları uygulamak hem en büyük hayalim hem de hedefimdir. Birbirinin tıpkısı binalar, özellikle konutlar çizmek, sadece ticari işler yapmak bana göre mimarlık değildir. Mimarlık gerçekten hem göze hitap edecek hem de kullanıcılarına cevap verecek nitelikte yapılar tasarlamaktır. Mimarlık tasarlamakla, hayal etmekle var olan bir meslektir. Daha önce yapılmış olanı kopyalamak değildir. Devam eden çeşitli projelerimiz mevcut elbette. Bunlardan bazıları: sanayi alanında birçok fabrika, ofis binası, okul, işyeri, konut, butik villalar…
Mimari açıdan farklı alanlarda birçok proje çalışmanız mevcut. Tasarım öncesinde nelerden ilham alırsınız? Kendinizi nasıl beslersiniz?
Benim için asıl olan kullanıcıdır. Projeye başlamadan önce kime hitap edeceğini araştırır ve ona göre çalışmaya başlarım. Sonrasında, bulunduğu konum bu çalışmalara yön verir. Tüm bunların sentezi sonucunda hem estetik hem de kullanışlı binalar olması için çalışırım. Tasarlanan her binanın güzelliğinin, sadelikte olduğuna inanırım. Gözü yormadan dikkat çekiciliği elde etmek gerekir.
“Havuz uygulamaları, tasarlanan alanlara ferahlık ve dinginlik katıyor”
Artık sıradan yapıların yerini geniş sosyal donatı alanları bulunan yatay mimariye sahip projeler almaya başladı. Mimari tasarım açısından değerlendirmek gerekirse bu tarz yapılarda havuzların önemi nedir ve oluşturulan havuz projelerinde hangi noktalara dikkat etmek gerekir?
Yatay mimariye yönelim günümüzde artık daha fazla. Bu da beni oldukça mutlu ediyor açıkçası. Kaba, yüksek kütleler yerine; bulunduğu zemine yayılan, o alana uyum sağlayan yapılar tasarlamak, özellikle benim en sevdiğim çalışmalardır. Buna bir de suyun; rahatlatıcı, iyileştirici, sakinleştirici etkisi eklendiğinde tasarımlar tarifsiz bir hazza dönüşüyor. Havuz uygulamaları, tasarlanan alanlara ferahlık ve dinginlik katıyor. Bu tarz havuz, sauna, hamam gibi sosyal alanlar da tıpkı binalar gibi kullanıcıya özgü tasarlanmalı ve onun isteği, beklentisi, hayali ön planda tutulmalı. Tabi uygulanacak alanda bu tasarıma yön vermeli. Sırf kullanıcı istedi diye, mekânla uyum sağlamayan, uygulanamaz öneriler kabul edilmemeli.
Tüm dünya üzerinde, mimarlığın değişimi ve gelişimi söz konusu. Uygulanan projelerin, insan hayatını hissedilir derecede şekillendirdiğini görüyoruz. Geometrik öğelerde de zorlu yapıların ve açıların yansımaları görülüyor. Tüm bunları göz önünde bulundurursak günümüz mimarisini nasıl değerlendirirsiniz? Havuz sektörü bağlamında değerlendirecek olursanız neler söylemek istersiniz?
Tasarlanan her mekânın seçilen malzemelerin hatta renklerin insana olan etkisi kanıtlanmış durumda. Yaşayan, kullanıcısına hitap eden, aynı zamanda estetik bir anlayışa sahip olan binaların ve mekânların tasarlanması gerektiği, her seferinde altını çizdiğim bir konudur. Bu koşullar çerçevesinde baktığımda, nitelikli ve değerli mimari tasarımlar var; ancak bina uygulamalarına baktığımda, hala o estetiği ve zarifliği tasarımlarımıza işleyememiş olduğumuzu görüyorum. Geçmiş zamanların imkânları ile şu anki imkânlar arasında dağlar kadar fark var ve biz günümüzdeki imkânları hâlâ tam anlamıyla kullanıp eski mimarinin zarifliğine erişebilmiş değiliz. Suyun iyileştirici ve sakinleştirici etkisi çok eski zamanlarda fark edilip kullanılmasına rağmen biz bunu henüz mekânlarımıza yansıtamadık.
Peyzaj ve havuz tasarımında dikkat edilmesi gerek en önemli başlıklar; havuzun boyutu, konumu, maliyeti ve işin uzmanları ile birlikte çalışmaktır.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yapı sektörü farklı bir noktaya evrilmiş durumda. Mekân tasarımının bir bütün olarak ele alınabilmesi içinse artık farklı disiplinlerin bir arada çalışması gerekiyor. Bu noktada ise havuz tasarımlarında peyzajın önemi tekrar ortaya çıkıyor. Sürdürülebilir, verimli ve estetik havuz tasarımlarının peyzajında hangi noktalara dikkat etmek gerekiyor?
Mimarlık gerçekten bir takım işi. Bir mekân ya da binanın sadece tasarlanması yeterli değil. En basitinden en karmaşığına kadar tüm çalışmalar her işin uzmanı ile yürütülmeli. Biz bu bağlamda eşimle beraber binanın yapıtaşını beraber oluşturabiliyoruz ve bu konuda çok şanslıyım. Bu disiplini oluşturabildiğimiz için diğer konularda da rahatlıkla takım çalışmasına girip uygulanabilirliği yüksek mekânlar çıkarabiliyoruz. Bence peyzaj ve havuz mimarisi hem tüm tasarımın yönlendiricisi hem de son noktası niteliğinde. Bu tasarımda dikkat edilmesi gerek en önemli başlıklar havuzun boyutu, konumu, maliyeti ve işin uzmanları ile birlikte çalışmaktır.
Bölgesel ve kültürel faktörler mimariye nasıl yansıyor? Türkiye’de kültürel anlamda havuz ve suya olan yaklaşımı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Mimarlık tamamen insan hayatı üzerine kurulu olduğu için her dönemde ve her bölgede insanların yaşayışına ve kültürüne göre evrilmektedir. Fakat suyun şifası çok eski dönemlerden günümüze kadar hep var olan kabul görülen bir gerçektir. Günümüzde de su hem estetik hem şifa olarak tasarımlarda kullanılmaktadır.
“Her mekân kendine özeldir ve her iş sıfırdan planlanarak ve hayal edilerek tasarlanır”
Projeye başlamadan önce oluşturulan mimari tasarımlar yapının ömrü boyunca kullanıcılarına birçok konfor ve verimliliği beraberinde getiriyor. Uzun ömürlü, enerji verimli ve sürdürülebilir yapıların inşa edilmesi için tasarım sürecinde odaklanılması gereken noktalar nelerdir? Havuz tasarımı açısından değerlendirmek gerekirse, tasarım sürecinde nelere dikkat edilmelidir? Her havuz tasarımı her projeye uyum sağlayamayabilir. Projeye özel tasarım noktasında mimarların dikkat etmesi gereken noktalardan bahsedebilir misiniz?
Her mekân kendi içinde özeldir ve her iş sıfırdan planlanarak hayal edilerek tasarlanır. Bu bağlamda havuz tasarımı için önceden de belirttiğim gibi birkaç önemli noktaya dikkat etmek gerekir. Birincisi boyut… Havuzun boyutu kullanılabilir ve istenilen hizmete cevap verebilecek nitelikte olmalıdır. İkincisi konumudur… Tasarlanacak mekândaki konumu yerleşimi çok önemlidir. Yapılacak havuz bir süs havuzu mu olacak yoksa yüzme havuzu mu ya da şifalı bir havuz mu ona göre rüzgâr gün ışığı ve çevresindeki peyzaj planlanır. Üçüncüsü uygulama ve maliyetidir. Uygulanabilirliği ve maliyeti de en belirleyici unsurlardan biridir. Ve son olarak da bu konuda bilgili tecrübeli ekiplerle çalışmaktır. Her alanda özelleşmiş nitelikli tecrübeli kişilerle çalışmak yapılan işin kalitesini artırır.
Sınırsız bütçe ve imkanlarla nasıl bir havuz hayal edersiniz?
Kendi tasarladığımız mekânların uygulamasını yaptığımız için aslında kendi sınırlarımızı ister istemez oluşturmuş bulunuyoruz. Mimarlık okullarda sadece tasarım hayal etmek olarak tanıtılsa da gerçek hayatta bunun uygulanabilirliği ilk olarak mimarların tasarımlarından başlıyor. Sınırlar ne kadar gözümüzü korkutsa da yerinde ve yeterli olması koşulu ile tasarımı daha da kullanışlı ve nitelikli hale getiriyor.
Son olarak eklemek istedikleriniz var mıdır?
İlginize teşekkürler. Başarılar, iyi çalışmalar dilerim.
Bir cevap yazın