Yüzme sporu, her yaşta yapılabilmesi, vücudumuzun hemen hemen her kasını çalıştırıyor olması ve sadece hareket sistemine değil, dolaşım ve sinir sistemine de yararlı olması nedeniyle önemli spor dalları arasında yer alıyor. Medicana International İzmir Hastanesi’nden Prof. Dr. Devrim Akseki, spor yaralanmaları konusunda bilinçli olunması gerektiğini belirterek, “Ülkemizde yüzme sporuna, son yıllarda, gittikçe artan bir ilginin olduğunu gözlemlemekteyim. Bu durum sevindirici olmakla beraber spor yaralanmaları ile ilgili daha bilinçli ve daha etkin bir yaklaşımı da gerektiriyor” dedi.
Sporda ortopedi ve travmatolojinin öneminden bahseder misiniz? Sporcu yaralanmaları yaşanmadan önce ne gibi korunma yöntemleri önerilebilir?
Ortopedi ve Travmatoloji gerçekten en önemli tıp branşlarından bir tanesi; çünkü yaşamımız boyunca bacak, ayak, kalça, diz, ayak bileği, omuz, dirsek ve el bileği gibi uzuvlarımızı kullanır onların üzerinde durur, zaman zaman ağır aktiviteler yaparak tüm vücudumuza ciddi bir şekilde yükleniriz. Ayrıca kazalar ile bu hareket sistemimizin birçok parçasını ciddi şekilde yaralayabilir ve hasara uğratabiliriz. Akut yaralanmalar dışında, özellikle sporcularda gördüğümüz kronik aşırı kulanım yaralanmaları ve sorunları da önemli problemlerden birisidir. Ortopedi ve Travmatoloji branşı, bu yaralanmaların ve sorunların tedavisinde gerekli olan bir branştır.
“Yüzme, herkese önerilebilecek bir spor”
Yüzme sporunu kimlere önerirsiniz? Yüzme sporunun diğer spor türlerinden ayrışan yönleri nelerdir? Sağlıksal açıdan ne gibi avantajlar sunuyor?
Birçok spor branşı dışında yüzme, herkese önerilecek bir spordur. Ben, çocuk yaşta başlanabilecek yüzme sporunu, özellikle kendi hastalarımda kilosu yüksek olan kişilere sürekli önermekteyim; çünkü vücudumuzu taşıyan ayak bileği, diz, kalça, bel gibi birçok bölgemiz aşırı kilodan dolayı farklı rahatsızlıklara sebep olur. Tedavide ana yöntem, üzerindeki yüklerin atılmasıdır. Bu tip hastalara “koşun kilo verin” diyemezsiniz; çünkü örneğin dizi izin vermez. Yüzme sporunda ise yer çekimi olmadığından kişi bu uzuvlarına ve eklemlerine yüklenmediği için hem eklem yükten kurtarılmış olur hem de spor yapabilme ve kalori yakabilme imkânı sağlanmış olur. Ayrıca, eklemin çevresindeki kas, tendom, bağ gibi birçok dokuyu güçlendirme imkânı da bulunmaktadır. O nedenle yüzme sporunu birçok hastama önermekteyim.
En sık karşılaşılan sporcu yaralanmaları nedir? Yüzme sporu, her yaşta yapılabilmesi, vücudumuzun hemen hemen her kasını çalıştırıyor olması ve sadece hareket sistemine değil dolaşım ve sinir sistemine de yararlı olması nedeniyle oldukça tercih edilen ve önemli spor dalları arasında yer alıyor. Yüzme sporu özelinde yaşanan yaralanmalardan, yaralanma nedenlerinden ve tedavi yöntemlerinden bahseder misiniz?
Yüzme sporu ile yoğun bir şekilde ilgilenen kişilerin; omuzlarında, dizlerinde ve boyunlarında problemler ortaya çıkmaktadır. Omuzlarda bazı tendonların yırtılması ya da kronik irritasyon, sıkışma sendromları, ciddi yırtıklar, omuzda çıkıklara neden olabilecek düzeyde ciddi yırtıklar başımıza gelebilmektedir. Bu nedenle yüzücü omzu diye adlandırdığımız bir hastalık vardır. Bunların tedavileri ortopedi ve travmatoloji uzmanları tarafından başarıyla yapılabilmektedir. Yine boyun bölgesindeki fıtıklar, kas spazmları, yüzücülerde sık görülen sağlık sorunlarıdır. Ayrıca dizde anormal stres birikimine bağlı yüzücü dizi diye adlandırılan, dizdeki bazı tendonların irritasyonuna bağlı gelişen birçok yaralanma olabilir. Elbette tüm bunların yanında kayıp düşmeler, kırık ve çıkıklar gibi başka ortopedik sorunlar da görülebilmektedir.
Yüzücünün sağlığı ve sporun sürdürülebilirliği için dikkat edilmesi gereken belirli noktalar var. Yüzme esnasında nelere dikkat etmek gerekiyor? Yüzme tekniklerine göre oluşan yaralanmalardan, tedavisinden ve bu konuda alınabilecek önlemlerden bahseder misiniz?
Yüzme ile ilgili kronik sağlık sorunlarının en önemli sebepleri arasında ya aşırı antrenman yapmak ya da uygun olmayan antrenmanların yapılmasını gösterebiliriz. Gevşemeden ve esnemeden sportif performansa başlanması ya da yanlış teknik uygulanması, sağlık sorunlarının ortaya çıkmasındaki en önemli sebeplerden bazılarıdır.
Yüzmeye hangi yaş aralığında başlanmalı?
Yüzmeye mümkün olduğunca küçük yaş aralığında başlamak gerekir. 4-5 yaş aralığından itibaren başlamayı ideal kabul edebiliriz.
“Ülkemizde yüzmeye olan ilginin artması, spor yaralanmaları konusunda daha bilinçli ve etkin bir yaklaşım gerektiriyor”
Ülkemizde yüzme sporunun gelişimi hakkındaki düşünceleriniz nelerdir? Yüzme sporu ülkemizde yeterli ilgiyi görüyor mu?
Ülkemizde yüzme sporu, uzun yıllar boyu, ne yazık ki çok rağbet gören sporlar arasında olamadı. Ancak, son yıllarda gittikçe artan bir ilginin olduğunu gözlemlemekteyim. Bu durum sevindirici olmakla beraber spor yaralanmaları ile ilgili daha bilinçli ve daha etkin bir yaklaşımı da gerektiriyor. Şehirlerimizdeki tesislerin artışı, insanlarımızın bu konuda daha bilinçli olmasında ön ayak oluyor. Yüzme, profesyonel sporcuların dışında da; kilo vermek isteyen, kalça, diz, ayak ve ayak bileği gibi bölgelerinde problemi olan kilolu insanların kaloriyi yakabilmelerine imkân tanıyan bir spor dalı.
Spor yaralanmalarına maruz kalanların yüzde 5’ini profesyonel sporcular oluşturuyor. Yaralanmalara maruz kalanların yüzde 95’ini ise sporu bilinçsizce yapanlar oluşturuyor. Yüzme sporunda bu konuda yeterli bilince sahip miyiz? Bu yöndeki bilinci artırmak adına gibi tavsiyelerde bulunursunuz?
Yüzme sporunun, sporcular dışında normal toplum kesimlerinde de ilgi çekmesi ve yapılır olması sevindirici olsa da yaralanmalardan kaçınmak için bu konuda kişilerin bilincini artırmak gibi bir eylem planının da yapılması gerekir. Bu nedenle, bu sporu yapmak isteyen kişilerin, bu konuda eğitim almadan, bilinçsiz bir şekilde eyleme geçmesi doğru değildir ve bu durum beraberinde sorun getirebilir.
Yüzme havuzlarında; antrenörlerin, fizyoterapistlerin ve konuyla ilgili sağlık personelinin bulunması, sportif performansa başlanmadan öncesinde kişiye özel analizlerin yapılarak yüzme sporunda dikkat etmesi gereken hareketlerin, koşulların, kısıtlamaların belirlenmesi ve kişinin bu şekilde bilinçlendirilmesi bu yaralanmalardan kurtulmak için ön adım olabilir.
Bir cevap yazın